Нуклеарната детонација се случува без предупредување. Таа може да резултира со масовни жртви. Постојат чекори што можете да ги преземете за да се заштитите себе си и вашето семејство од радијацијата по нуклеарна детонација.

Влезете во затворен простор и останете внатре. Влезете во центарот на зградата или подрумот за да ставите што повеќе простор помеѓу вас и радиоактивниот материјал надвор.

nuclear precaution 1

РАЗБЕРЕТЕ ГИ ОПАСНОСИТЕ, КАКО ДА СЕ ПОДГОТВИТЕ ЗА НУКЛЕАРНА ДЕТОНАЦИЈА, ОДГОВАРАЊЕ ПРИ АЛАРМ

ПРВИТЕ 10 МИНУТИ

Нуклеарната детонација, без разлика дали е од проектил или мал пренослив уред, може да резултира со масовни жртви. Соодветна подготовка и соодветен одговор на нуклеарна тревога или детонација може да ве заштити вас и вашето здравје и животот на вашето семејство. Најдобар начин да се заштитите вас и вашето семејство пред, за време и по нуклеарна експлозија е да влезете во центарот на зградата или подрумот.

На 6 август 1945 година, г-дин Еизо Номура бил во подрумот на една зграда во Хирошима, на околу 170 метри од земјата нула. Тој ја преживеа атомската бомба и почина во 1982 година на 84-годишна возраст. Повеќето луѓе на неколку стотини метри од нуклеарна детонација веројатно нема да преживеат, особено ако не се подготвени.

Бидете во затворен простор пред да пристигне чадот/облакот. По детонацијата, ќе имате 10 минути или повеќе за да најдете соодветно засолниште пред да пристигне чадот/облакот. Ако може безбедно да се стигне до повеќекатна зграда или подрум во рок од неколку минути по експлозијата, веднаш одете таму. Најбезбедните згради имаат ѕидови од тули или бетон. Подземните гаражи за паркирање исто така можат да обезбедат добро засолниште.

nuclear precaution 2

Најдоброто нешто што можете да го направите по нуклеарна детонација е да влезете во затворен простор.

ПРВИТЕ 24 ЧАСА

Ако мислите дека можеби сте биле изложени на чад, надворешните слоеви на контаминирана облека и обувки треба да се отстранат и секое изложување на кожата и косата треба да се избришат или измијат. Секое потенцијално загадено милениче треба да се четка во просторија подалеку од местото каде што луѓето се засолнети и да се мијат ако е можно. Дополнителни информации можете да најдете овде и овде (видео).

https://www.youtube.com/watch?v=GHBb25lzNVM

Храната, пијалокот и лековите во супермаркетите или во вашето засолниште се безбедни за консумирање.Приклучете се на кој било достапен медиум, како што се AM/FM станици користејќи радио на батерии, за ажурирани упатства. Останете внатре освен ако не се дадени поинакви инструкции.Опасноста од радијација брзо ќе се намали. Останете на најзаштитната локација (подрум или центар на голема зграда) првите 12 - 24 часа, освен ако не се загрозени од непосредна опасност (на пр., пожар, истекување гас, уривање на зграда или сериозна повреда) или информирани од властите дека е безбедно да замине.

Самоевакуацијата е силно обесхрабрена додека не се идентификуваат опасните подрачја со пад и не се воспостават безбедни патишта за евакуација.Во многу области, основните работници можат да бидат ослободени од засолниште на кратки периоди за да вршат критична поддршка и активности за спасување живот. Дополнителни информации за тоа како да се подготвите, како да преживеете и што да направите по нуклеарна детонација може да најдете овде и во ова 5-минутно видео со преводи достапно на многу јазици.

https://www.youtube.com/watch?v=GHBb25lzNVM

СЛЕДНИТЕ 48 ЧАСА

Со претходните инструкции ќе бидете заштитени од потенцијалот за опасни нивоа на радијација во првите 24 часа по нуклеарна детонација. По 24 часа, интензитетот на радијацијата од надворешното зрачење значително ќе се намали, но сепак може да бара заштитни мерки во вашата област. Прикачете се на кој било достапен медиум за ажурирани упатства. Подгответе се да се евакуирате ако ви се даде инструкции. Најголем дел од времето поминете го во најзаштитените локации во вашето засолниште, ако мора да излезете надвор, времето на отворено нека биде што е можно пократко

ДОКОЛКУ ИНСТРУКЦИИТЕ СЕ ДА ОСТАНЕТЕ ЗАСОЛНЕТИ ИЛИ НЕ СЕ ДАДЕНИ ДРУГИ НАСОКИ

Останете внатре освен ако има итен случај опасен по живот, како што е итен медицински случај или ако вашето засолниште е загрозено од пожар, колапс или друга опасност.Ако мора да излезете надвор од причини за одржување на животот или за посигурно засолниште со храна и вода, намалете го времето поминато надвор и покријте ги носот и устата со маска или крпа. Ако е можно, покријте ги чевлите и облеката со дополнителен слој (на пр. пластика, марамче). При враќање, отстранете го дополнителниот слој, чевлите и надворешниот слој на облеката и потоа избришете ги или измијте ги отворените делови од кожата со сапун и вода.

nuclear precaution 3

Децата и бремените жени се почувствителни на зрачење и треба да го поминат времето во најзаштитените области во засолништето (средината на зградата или подрумските области).Продолжете малку да консумирате складирана храна и вода за пиење, бидејќи можеби ќе треба да се засолните неколку дена. Пакувањето/амбалажите однадвор треба прво да се избришат или исплакнат. Измијте ги рацете пред да ја консумирате храна. Избегнувајте берба и консумирање овошје и зеленчук од локалните градини, бидејќи тие може да бидат контаминирани.Освен ако не е поинаку информирано, водата од чешма е безбедна за перење, па дури и за пиење, доколку нема достапно алтернативно снабдување. Ако е можно, размислете за воспоставување локација/простор/соба за прва помош за самопомош во заштитена зграда/засолниште. Информирајте ги другите преку ад хок знаци. Поддржете ја грижата за ранливите популации како што се децата, постарите и оние со попреченост.

Разделените членови на семејството треба да останат во сопствено засолниште. Излегувањето надвор за да ги соберете саканите може да ве изложи вас и нив на радијација. Родителите одвоени од нивните деца не треба да се обидуваат да пристапат до училиштата или установите за згрижување деца, освен ако не се информирани поинаку, бидејќи тие самите и нивните деца ќе ги стават во ризик.

Побарајте помош за итни медицински случаи само ако имате здравствена состојба опасна по живот. Бидете подготвени да чекате подолго од вообичаеното за одговор и пред да може да се обезбеди помош.Не одете во болница освен ако имате здравствена состојба опасна по живот.

ДОКОЛКУ ИМА ИНСТРУКЦИИ ЗА СПРОВЕДУВАЊЕ ЕВАКУАЦИЈА

Следете ги упатствата на вработените за итни случаи.

Ако сте дома:

Земете ги потребните лекови, промена на облека и обувки за сите членови на семејството, како и мобилни телефони и сите важни медицински или правни документи.

Ако се евакуирате со домашни миленици, понесете кафез, поводник, храна за домашни миленици, лекови за домашни миленици и ветеринарна евиденција (ако е лесно достапна).

Почитувајте ги упатствата за тоа како да ги соберете децата од училиште или постарите роднини од домовите за стари лица/старечки домови, доколку се одвоени од нив. Земете со себе материјали за катастрофи (како факел/фенерче и дополнителни батерии, AM радио на батерии, комплет за прва помош и лекови, итна храна и вода, санитарни материјали (пелени, тоалетна хартија, влажни марамчиња), отворач за конзерви, лажица, нож или ножици, готовина и кредитни картички).

Откако ќе се евакуирате, не се враќајте додека властите не ви кажат дека е безбедно да го сторите тоа.

Ако не сте дома:

Следете ги упатствата од властите и не се враќајте во вашиот дом освен ако не ви кажат дека можете да го сторите тоа.

1.Доволно силен блесок на светлина за да предизвика привремено слепило од блиц на 10 километри или повеќе, би бил показател за нуклеарна експлозија.

2.Термички пулс - Веднаш по експлозијата, огнена топка од екстремно жешки гасови произведува термички импулси кои може да траат неколку секунди и да предизвикаат изгореници на кожата, повреди на очите, а палењето на запаливи материјали, како што се вегетација и дрвени структури, може да се случи на неколку километри од местото на детонација.

3.Експлозија на бран - огнена топка способна да уништи неколку градски блокови и бран од експлозија оштетува згради оддалечени неколку километри. Дури и на неколку километри, летечките фрагменти од скршени прозорци и остатоци се многу опасни.

4.Првично зрачење од огнената топка - Почетното зрачење од огнената топка може да предизвика повреда или смрт на оние на отворено во рок од неколку километри од детонацијата.

5.Зрачење после нуклеарната експлозија - Ако детонацијата се случи во близина на земјата, радиоактивниот материјал произведен од експлозијата се меша со нечистотија и остатоци. Огнената топка го влече овој материјал неколку километри во атмосферата пред да падне назад кон земјата. Може да бидат потребни 10 минути или повеќе за падот да стигне до земјата и да ја загади земјата. Овој пад е најопасен во рок од десетици километри од детонацијата и во текот на првите неколку часа.

6.Дополнителен штетен фактор е електромагнетниот импулс, кој произведува напон за ширење на бранот во електричните мрежи, телекомуникациските мрежи и различната електронска опрема. Снабдувањето со електрична енергија, вода од чешма и храна може да биде силно погодено со недели. Мобилните мрежи, Интернетот, локалната телевизија и FM радиото исто така може да бидат засегнати. Далечинските AM станици ќе бидат во функција.

КАКО ДА СЕ ПОДГОТВИТЕ ЗА НУКЛЕАРНА ДЕТОНАЦИЈА

Идентификувајте ги потенцијалните засолништа дома, работа, училиште и додека патувате. Размислете за подрумите на вашата куќа и на вашето работно место, засолништата во блиските згради, продавници и деловни објекти, особено ако се наоѓаат под нивото на земјата. Возилата и монтажните домови не обезбедуваат задоволителна заштита.

Подгответе ги и чувајте ги следниве предмети во вашите засолништа:

1.Комплет за преживување, вклучувајќи факел (фенерче) со дополнителни батерии, батерии за напојување и AM радио на батерии.

2.Комплет за прва помош со алатки и лекови за лекување повреди и изгореници, како и дневни лекови.

3.Залиха на флаширана вода за пиење (2 L на ден по лице) и вода за хигиена и деконтаминација (2-4 L на ден по лице) неколку дена. Силно се препорачува залиха за една или две недели. Потребна е дополнителна вода за домашни миленици.

4.Неколку дена долготрајна храна, вклучително и храна за домашни миленици.

5.Резервна облека и обувки.

6.Научете ги вештините за прва помош при механички трауми и изгореници.

7.Разговарајте се со вашето семејство и пријатели за вашите постапки во случај на нуклеарна детонација.

8.Додајте ознаки со имиња на облеката на малите деца за да ви помогне да ги најдете ако сте разделени.

ОДГОВАРАЊЕ ПРИ АЛАРМ

Барајте засолниште во близина. Подрум, подземен паркинг, метро или центар на голема модерна зграда од тули или бетон ќе обезбеди соодветно засолниште.

Ако сте на отворено

-Преместете се во засолниште или зад цврст предмет за да избегнете директна видливост од точката на експлозија.

Ако сте во автомобил,    

-Влезете во блиското засолниште. Ако нема заштитна зграда, тргнете се од патот и размислете да се движите под надвозник или зад насип.

-Не обидувајте се да избегате со автомобил. Веројатно ќе има сообраќаен метеж и вашиот автомобил не нуди заштита од нуклеарни ефекти.

nuclear precaution 4

Ако сте во затворен простор

-Избегнувајте ја близината на вратите и прозорците, бидејќи експлозивниот бран може да предизвика тие да бидат опасни.

-Заштитете се од експлозијата. Ако мислите дека се случила детонација, веднаш спуштете се на земја, скријте се под нешто цврсто, покривајќи го лицето и главата за да избегнете повреди и летечки остатоци.

За повеќе информаци од аспект на радијационата заштита на населението во случај на нуклеарна експлозија прочитајте ја публикацијата ICRP бр 146-Радијациона заштита на населението и животната средина во случај на голем нуклеарен инцидент.

https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/ANIB_49_4

Дежурен телефон

Телефон за пријава на радијациони вонредни настани и за пријава на ординации кои работат без дозвола издадена од Дирекцијата за радијациона сигурност:
075 / 25 - 42 - 25

Радиоактивност во воздухот во РСМ
Онлајн мониторинг мерења

Радиоактивност во воздухот во РСМ Онлајн мониторинг мерења


Дома си е дома

Вевчани, Струга, Охрид

ohrid


Берово, Пехчево

berovo


Шар Планина, Тетово, Гостивар

tetovo


Смоларски, Гевгелија, Дојран

dojran


Галичник, Маврово

galicnik